Ooit al van de fruitmot gehoord?

De fruitmot is een kleine nachtvlindersoort (9 mm groot) waarvan men wel de schade kent die hun rupsen veroorzaken, maar waarvan men de vlinder zelf zelden of nooit opmerkt. Het zijn mini vlindertjes die vliegen als het donker wordt, vanaf de avondschemering.

De eitjes worden afgelegd vanaf de maand mei op bloembladeren, op jonge vruchten of ook wel op scheuten en bladeren. Hieruit komen de piepkleine rupsjes die zich een weg in de vrucht vreten, eventueel na eerst wat oppervlakkige blad- of vruchtvraat. De onvolgroeide rupsjes zijn vuilwit van kleur met een donkere kop. Ze doorboren de vruchten en laten hun donkere uitwerpselen achter in de vraatgangen. Ze begeven zich tot in het klokhuis waar de rups de pitten aanvreet.

De vroeg in het voorjaar aangevreten vruchten vallen vroegtijdig af. Of dit nuttig of schadelijk is hangt af van de dracht van de boom. Wanneer er te veel fruit aanhangt is het juist gunstig als natuurlijke dunning. De graad van aantasting kan sterk verschillen van jaar tot jaar. Dat heeft te maken met het feit dat de vlinders pas actief zijn bij avondtemperaturen vanaf 13°C. Hun eitjes zetten ze pas af bij avondtemperaturen van 15 °C of hoger. Uit onderzoek blijkt dat niet alleen de avondtemperatuur bepalend is voor de ei-afleg, maar dat voor een sterke ei-afleg de maximale dagtemperatuur gedurende twee dagen boven de 18ºC moet zijn.

De rups doet er ongeveer een maand over om volgroeid te raken. Tegen dat de appels of peren noodrijp worden heeft de rups zich doorgaans volgevreten en is hij volgroeid. De volgroeide rups is crème tot roze gekleurd met donkerbruine kop. Hij maakt een tunnel naar de buitenkant van de vrucht op zoek naar een overwinteringsplaatsje onder een los stukje schors. Daar overwintert hij als volgroeide rups. Bij gebrek aan ruwe stam zoeken ze ook wel een plekje op de grond. Op deze plekken verpoppen ze zich ook. Bij voorkeur overwinteren ze aan de noordzijde van de boom om reden dat de temperatuurverschillen op één dag aan de zuidzijde enorm kunnen oplopen wat hun overlevingskansen sterk vermindert.

De gewone fruitmot heeft soms een tweede generatie, afhankelijk van het weer. Een warme zomer levert al vlug een tweede generatie op. Want zoals voor de meeste insecten, geldt ook hier de regel dat hun ontwikkeling sneller verloopt als de temperatuur hoger is. Begin - half juli is dan het tijdstip dat volgroeide larven van de eerste generatie verpoppen en een tweede generatie fruitmot voortbrengen. Juist die tweede generatie veroorzaakt de meeste schade. Het levert vlak voor de pluk bij rijpend fruit nog wormstekige vruchten op.

Bij kouder weer blijft het overgrote deel van de volgroeide larven van de eerste generatie gewoon rups en overwinteren op deze manier. De schade door een tweede generatie is dan veel kleiner.

Hoe kan je de Fruitmot bestrijding?

Allereerst kan je proberen een plaag te voorkomen, door de nachtvlinders zelf aan te pakken. Gebruik hiervoor een Deltaval met Fero-Box Fruitmot. Dit product is op basis van feromonen en zal de mannelijke insecten, letterlijk, in de val lokken waardoor de plaag wordt onderdrukt. Zie je toch rupsen, dan kan je overgaan tot bestrijding.

Het zijn de piepjonge rupsjes die net uit het ei zijn gekropen die men makkelijk kan bestrijden. In de regel is één bespuiting in de maand juni voldoende om de jonge, nog niet ingevreten rupsjes grotendeels op te ruimen. Geschikte producten zijn het biologisch insecticide Conserve Garden.

Indien men een nultolerantie nastreeft, zijn meerdere bespuitingen vaak noodzakelijk, vooral wanneer men het vorige seizoen een ernstige aantasting heeft gehad. Dan start men best begin juni, en herhaalt de bespuiting nog 2 maal met telkens 10 - 14 dagen tussentijd.

Voor een optimale werking dienen de bladeren en vruchten zo goed mogelijk met de spuitvloeistof te worden bevochtigd. Bij voorkeur ’s avonds een bespuiting uitvoeren, gezien de beestjes dan het meest actief zijn.

In warme zomers kan een tweede generatie voorkomen. Men moet hiermee rekening houden en de bespuiting eventueel herhalen eind juli - begin augustus om vlak voor de pluk bij rijpend fruit geen wormstekelige vruchten te hebben.